ศรีใจ กันทะวัง

จานีน ยโสวันต์

ถือเป็นโอกาสที่ดิฉันได้กลับมาสัมภาษณ์อาจารย์ ศรีใจ กันทะวังอีกครั้ง
หลังจากเวลาผ่านไป 11 ปี ขณะนั้นท่านยังสอนศิลปะภาพพิมพ์ที่มหาวิทยาลัย
เทคโนโลยีราชมงคลพายัพ วิทยาเขตล้านนา (https://www.scene4.com/archivesqv6/sep-2013/0913/janineyasovantthai0913.html).

ท่านมีประสบการณ์จากความสนใจเป็นพิเศษในด้านศิลปะภาพพิมพ์โดยเฉพาะภาพ
พิมพ์แกะไม้ที่ได้รับการสอนให้กับนักเรียนมาเป็นเวลานานจึงได้พัฒนาความ
เชี่ยวชาญและสร้างสรรค์ผลงานในด้านนี้ ตอนนั้นดิฉันได้มีโอกาสไปเยี่ยมชมสตูดิโอ
ศิลปะ ศรีใจ สตูดิโอ อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ นอกจากจะมีร้านอาหารชื่อดัง
อย่าง กาแฟแป้นเกล็ดแล้ว ยังมีสตูดิโอสำหรับจัดกิจกรรมและเวิร์คช็อปให้กับศิลปิน
ที่ทำงานเกี่ยวกับภาพพิมพ์แกะไม้ รวมถึงการมาทำเวิร์คชอพ จากนักศึกษาจาก
สถาบันที่มีชื่อเสียง ที่สำคัญที่สุดคือ ยังมีงานเชื่อมโยงกับความสนใจของอาจารย์ศรี
ใจ กันทะวัง ที่เกี่ยวข้องกับต้นไม้ โครงสร้าง กิ่งก้าน ใบไม้และดอกไม้

การเคลื่อนไหวของธรรมชาติและเวลา สิ่งแวดล้อมที่มาจากนามธรรม วิถีทางพุทธ
ศาสนา แหล่งกำเนิดและสิ่งแวดล้อม ความงามในความจริง เพื่อให้ความรู้แก่สิ่ง
เหล่านั้นแพร่กระจายไปสู่ผู้คน ที่ยังไม่เข้าใจว่าศิลปะภาพพิมพ์คืออะไร

การเปิดตัวผลงานของอาจารย์ศรีใจในครั้งนั้นสอดคล้องกับความตั้งใจของดิฉันตลอด
มาที่ อยากให้ผู้อ่านได้ทราบถึงความเคลื่อนไหวของการเรียนในระดับอุดมศึกษาใน
ประเทศไทยและในจังหวัดเชียงใหม่ที่สามารถให้การศึกษาเพื่อสร้างภาพพิมพ์ที่
สวยงามได้ เป็นตัวอย่างหนึ่งของอาจารย์มหาวิทยาลัยที่เคยทำงาน ที่เป็นส่วนหนึ่ง
ของความรักและสร้างสรรค์ผลงานอย่างต่อเนื่องทุกวัน

JY. ช่วยเล่าถึงผลงานและการเปิดสถานที่ทำงาน Srijai Art Studio ซึ่งเป็นแหล่ง
ความรู้เกี่ยวกับภาพพิมพ์แกะไม้ในอดีตให้ฟังหน่อยนะคะ

SK. จากประสบการณ์ผมทำงานด้านนี้มา ผมทำงานด้านภาพพิมพ์มาโดยตลอด ผม
ลาออกจากงานราชการเมื่อ 10ปีที่แล้ว มาทำงานที่สตูดิโอของตัวเองที่แม่แตงโดยมี
วัตถุประสงค์เพื่อเป็นตัวอย่างให้กับคนที่ทำงานด้านภาพพิมพ์ ซึ่งจะต้องมีพื้นที่
ทำงานเป็นของตัวเองและเปิดโอกาสให้ครู นักเรียน และบุคคลทั่วไปได้เยี่ยมชมเพื่อ
แลกเปลี่ยนความรู้ งานภาพพิมพ์ที่ผมกำลังทำอยู่นี้ได้รับความสนใจจากครู ศิลปิน
นักเรียน และนักท่องเที่ยวเป็นอย่างมาก ชาวไทยและชาวต่างชาติที่เดินทางไป
เชียงใหม่แวะมาทานอาหาร และดื่มกาแฟที่ร้านแป้นเกล็ดโดยเฉพาะกาแฟ ทีมงาน
เดินทางด้วยรถจักรยานยนต์ เรียกว่า ทีมบิ๊กไบค์ คาราวานรถหรูที่ใช้สถานที่เป็นจุด
แวะพักกลางทางที่แม่แตง เชียงใหม่

JY. กรุณาเล่าเพิ่มเติมเกี่ยวกับงานที่อาจารย์ได้ทำต่อมา
SK. ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เมื่อผมว่างจากการสอนในสถาบัน ผมได้ไปเยี่ยมชมงาน
ศิลปะในหลายประเทศในยุโรปและเอเชีย บางประเทศมากกว่าหนึ่งครั้ง เช่น จีน
ญี่ปุ่น และอิตาลี

ในแต่ละยุคศิลปินไม่เคยหยุดสร้างสรรค์ และสิ่งที่ศิลปินใช้เป็นแนวทางสร้างสรรค์
ที่มาจากสิ่งที่ใกล้ชิดกับศิลปิน เช่น ไลฟ์สไตล์ ธรรมชาติ สิ่งสำคัญคือศิลปินต้องมี
ความขยัน ผลงานของศิลปินสร้างสรรค์ขึ้นตามลำดับ มีการวิจัยและทดลองผลงาน
ศิลปะของตัวเองอยู่ตลอดเวลาและอาจกลายเป็นตำนานได้ เช่น ภาพอมตะของ
Edward Mund ศิลปินชาวนอร์เวย์ผู้โด่งดังจากเรื่อง The Scream หรือผลงานสร้างสรรค์
อันเป็นเอกลักษณ์ของ Picassoที่ได้เห็นมาพิพิธภัณฑ์ศิลปะPicasso Barcelona Spain
และ เร็วๆ นี้ ผมได้มีโอกาสไปเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ที่รวบรวมอุปกรณ์การพิมพ์ของ

พิพิธภัณฑ์ Gutenberg ในเยอรมนี และได้เห็นงานของ Marc Chagall งานแฟนตาซี
รัสเซีย-ฝรั่งเศสเกี่ยวกับความรัก... ศิลปินในพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ด้วยกัน
ผมและครอบครัวเดินทางไปชมภาพพิมพ์แกะไม้ของญี่ปุ่นสไตล์ญี่ปุ่นโบราณซึ่ง
น่าสนใจมากและ เมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ผมได้เดินทางไปประเทศจีนเมื่อได้รับ
เชิญไปแสดงร่วมกับศิลปินคนอื่นๆ ผมมีโอกาสได้เห็นต้นไม้หลังจากหิมะละลายแล้ว
สิ่งหนึ่งที่ผมตั้งใจและอยากเห็นคือกิ่งก้านของต้นไม้ นั่นคือแรงบันดาลใจของผม
สำหรับต้นไม้ มันอยู่ในภาพพิมพ์ศิลปะของผมมาโดยตลอด ผมสังเกตต้นไม้ในทวีป
และประเทศต่างๆ และมักจะวาดภาพต้นไม้เหล่านั้น การสเก็ตช์ภาพเป็นการฝึกวาด
โครงร่างคร่าวๆ หรือร่างงานศิลปะคร่าวๆ ที่จะแล้วเสร็จในภายหลัง สามารถใช้สเก็ต
เพื่อเตรียมตัวก่อนสร้างผลงานชิ้นใหญ่หรือเพื่อดูว่าภาพจะออกมาเป็นอย่างไร
การศึกษาและการเดินทางของผมเป็นแรงบันดาลใจให้ผมมาก สร้างความสุขให้กับ
การสร้างสรรค์ ที่ปรารถนามายาวนาน

JY. ดิฉันเห็นการแกะสลักไม้ของอาจารย์ และ ดิฉันเคยสัมภาษณ์เกี่ยวกับความรัก
และแรงบันดาลใจที่มีอยู่ในศิลปะล้านนาในภาพพิมพ์แกะไม้ ที่ถูกทำมาก กว่า 30 ปีที่
ผ่านมา งานแกะสลักไม้และภาพพิมพ์ได้กลายเป็นสไตล์ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว
เรียกได้ว่าไม่มีศิลปินล้านนาคนไหนที่ยังอดทน พยายามทำงานแบบเดียวกับศรีใจ
กันทะวัง ในนิทรรศการต่างๆ มากมาย (อาจารย์ศรีใจบอกว่างานของผมทั้งหมดมา
จากธรรมชาติรอบตัว ภาพพิมพ์ของเขาแสดงต้นไม้ที่มีกิ่งก้านใหญ่และกลีบดอกบาน
สะพรั่งทั่วเชียงใหม่และเชียงราย เราเรียกต้นไม้ต้นนี้ว่า "พญาเสือโคร่ง" ต้นไม้ต้นนี้
สวยงามมากในช่วงหน้าหนาว ใบเก่าร่วงหล่นเหลือแต่ดอกที่มาจากจินตนาการและ
เราเห็นกลีบดอก 3 - 6 กลีบเป็นรูปทรงต่างๆ)  อาจารย์กล่าวว่า ว่ารูปทรงของดอกไม้
นั้นมาจากตู้พระธรรมในวัด การออกแบบแบบดั้งเดิมได้รับการเคลือบเงาและปิดทอง
จนถึงตอนนี้มีพัฒนาการอย่างไรบ้าง

SK. ความประทับใจของผม ต่อต้นไม้ จากการที่ผมเป็นคนชอบสังเกตเรื่องราวของ
ต้นไม้โดยเฉพาะต้นไม้ใหญ่ที่ผมมักจะให้ความสนใจอยู่เสมอ เมื่อปลายปีที่แล้วผม
เดินทางไปประเทศอิตาลีและประเทศจีนและเห็นต้นไม้สวยงามทั้งสองแห่ง ต้นไม้ใน
อิตาลีเริ่มแตกใบใหม่ อากาศดี. ส่วนต้นไม้ในจีนนั้นห่างกันแค่เดือนเดียวแต่ต้นไม้
ต่างกันมาก ระหว่างที่ผมไปจีนอุณหภูมิติดลบ 16 องศา ต้นไม้ก็เหลือแต่กิ่งก้านก็ดู
สวยงามไปอีกแบบ มองเห็นจังหวะเส้นได้ชัดเจนเลยต้องกลับจีนอีกครั้ง และก็เป็น
สถานที่เดียวกัน หลังจากที่ห่างกันสามเดือน อากาศที่จีนขณะนั้นอุณหภูมิก็ประมาณ
ที่อิตาลี ช่วงเวลาที่ผมได้ไปเที่ยว ต้นไม้ก็บานสะพรั่งสวยงาม นี่แหละคือสิ่งที่ผม
สนใจเกี่ยวกับต้นไม้และการเปลี่ยนแปลง การเปลี่ยนแปลงตามฤดูกาลของเส้น สี
และน้ำหนักก็แตกต่างกันไปเช่นกัน โดยเฉพาะต้นไม้ใหญ่ซึ่งบางต้นอาจมีอายุหลาย
ร้อยปี สวยงามมาก และผมได้นำความประทับใจนี้มาสร้างสรรค์ผลงานชุดพิเศษจาก
งานเขียนแบบที่บันทึกไว้ในปี 2566-2567 จำนวน 10 ชิ้น ซึ่งขณะนี้ได้สำเร็จไปแล้ว 6
ชิ้นโดยใช้เทคนิคการแกะสลักไม้

JY. กรุณาช่วยเล่าเรื่องราวของภาพพิมพ์แกะไม้ซึ่งเป็นงานที่อาจารย์ถนัดอีกครั้งหนึ่ง

SK. เทคนิคที่ผมสนใจและทำมายาวนานตลอดระยะเวลากว่า 30 ปี คือ เทคนิคการ
พิมพ์ภาพไม้พิมพ์หลายสีโดยใช้แม่พิมพ์แผ่นเดียวแกะสลักแล้วพิมพ์ต่อ  เพื่อพิมพ์
งานอย่างต่อเนื่องจนกว่าเราจะได้งานที่น่าพอใจ ที่ชอบเทคนิคนี้เพราะเวลาทำงาน
รู้สึกเหมือนกำลังวาดรูปอยู่เลย เราสามารถเพิ่มทักษะของเราได้อย่างต่อเนื่อง และ
เทคนิคนี้สามารถพิมพ์ด้วยมือได้โดยไม่ต้องใช้แผ่นพิมพ์ ดังนั้นนักศึกษาหรือศิลปิน
จึงไม่จำเป็นต้องมีห้องทำงานขนาดใหญ่ก็สามารถสร้างสรรค์ผลงานได้ แต่ผู้ที่ทีการ
ทำงานด้วยเครื่องพิมพ์มาแล้วก็สามารถมาทำงานร่วมกัน มาผสมผสานเทคนิคกันได้

* * *

ผู้ที่ทำงานภาพพิมพ์อยู่แล้วหรือใครสนใจเทคนิคหากมีโอกาสมาจังหวัดเชียงใหม่
สามารถเข้ามาแลกเปลี่ยนความรู้ได้ที่:
Srijai Art Studio หรือส่งข้อความสอบถามได้ครับ ผมยินดีที่จะให้ความรู้จาก
ประสบการณ์การทำงานด้านภาพพิมพ์แกะไม้ในฐานะที่ได้ทำงานด้านนี้มายาวนาน